Volume 11 Issue 3 (August 2022)
Issue Information Issue Information

pp. i - vi

Abstract

Keywords:

Original Articles Liselere Giriş Sınavlarında Yer Alan Matematik Sorularının Karşılaştırılması

Savaş BAŞTÜRK, Mehtap TAŞTEPE

pp. 1 - 17

Abstract

Bu araştırmada, 2016-2017 TEOG I, II’ de ve 2018 LGS’de yer alan soruları karşılaştırmak amaçlanmıştır. Bu amaçla matematik sorularının konulara göre dağılımları, çözüm adımları ve zorluk dereceleri araştırılmıştır. Bu kapsamda nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması benimsenen bu çalışmada veri toplama tekniği olarak “doküman incelemesi” ve bunu desteklemek içinde ortaokul matematik öğretmenlerine uygulanan “yarı yapılandırılmış görüşme formu” oluşturmaktadır. Elde edilen veriler betimsel analiz ve içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgularda incelenen sınavlarda sınav sorularının konulara göre dağılımlarında farklılıklar olduğu ve 2018 LGS’de bütün konulardan soru hazırlandığı belirlenmiştir. Ayrıca 2018 LGS sınavındaki soruların 2016-2017 TEOG I, II sınavlarına göre daha çok basamaklı çözüm adımı içerdiği ve 2018 LGS sınavının 2016-2017 TEOG I, II sınavlarından daha zor soruları kapsadığı görülmüştür.

Keywords: Temel eğitimden ortaöğretime geçiş sınavı (TEOG), Liselere giriş sınavı (LGS), Konu dağılımı, Çözüm adımı, Zorluk seviyesi

Original Articles Opinions of School Administrators on the Physical Characteristics of Primary Schools

Nurtaç ÜSTÜNDAĞ KOCAKUŞAK

pp. 18 - 31

Abstract

The purpose of this study is to examine the opinions of school administrators on the physical characteristics of the schools where they work. The study group is 10 primary school administrators in Aydın/Turkey. Semi-structured interviews were conducted, and inductive content analysis was utilized in the analysis of data. In the study, it was concluded that most of the participants found the physical structure of the classrooms convenient for implementing the curriculum. However, such deficienciesas size, temperature, lighting, and sound system of the classrooms were emphasized by school administrators. The school gardens were found appropriate as resting areas, but the school canteens and corridors were insufficient. It was revealed that most of the schools had additional rooms that helped the education process. The participants mostly identified the ideal school building with buildings that have multi-purpose meeting and sports halls, offer full-time education, and provide a prosperous environment for various educational activities.

Keywords: Physical characteristics of schools, school administrators’ views, primary school buildings

Original Articles Argumentation Skills of Pre-Service Elementary Teachers (Psts) About Open-Air Pressure

Pelin METE

pp. 32 - 48

Abstract

In this study, the argument levels of pre-service elementary teachers (PSTs) were examined using The Predict- Observe-Explain (POE) experiments in the teaching of open-air pressure. The participants were 22 pre-service elementary teachers studying at a university in eastern Turkey. The study includes both the development of the worksheets and the application of worksheets. The researcher developed three POE worksheets. PSTs performed the experiments on the worksheets in a laboratory environment. The worksheets were analyzed according to the Toulmin argument rubric, which consists of claims, data, justifications, support, and rebuttals. In the study, PSTs initially struggled to make arguments, but as the application progressed, their ability to make arguments improved positively. Besides, PSTs have limited levels of high-level argument making.

Keywords: argumentation, atmospheric pressure, POE (Predict-Observe-Explain), science education, teacher education

Original Articles Piyano Eğitimi Başlangıç Metotlarında Kullanılan Yaklaşımlar

Devrim BABACAN, Ezgi BABACAN 

pp. 49 - 57

Abstract

Piyano eğitimi kişinin ilgisi ve yeteneği doğrultusunda amatör ya da profesyonel olarak belirli bir amaca yönelik süreci kapsamaktadır. Bu süreçte en önemli aşamalardan birisi başlangıç düzeyidir. Öğrenci müziği anlamaya başlarken, hem piyano çalmayı öğrenir hem de müziği okumayı, anlamayı geliştirir. Bu süreçte öğretmenlere yardımcı olabilecek aynı zamanda yön ve strateji belirlemesine olanak sağlayacak en önemli araçlardan biri kullanılan metottur. Bu araştırma başlangıç aşaması piyano eğitiminde kullanılan metotların izlediği yaklaşımları incelemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda başlangıç aşamasına yönelik hazırlanan piyano metotlarında kullanılan Orta do, aralıksal ve ç

Keywords: Piyano metodu, Orta Do Yaklaşımı, Aralıksal Yaklaşım, Çoklu Ton Yaklaşım

Original Articles Türkiye’de Eğitimin 20 Yılı (2000-2021): Betimsel Bir Analiz

Ertuğ CAN, Şenol SEZER

pp. 58 - 69

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Millî Eğitim Bakanlığı istatistikleri ve araştırma raporları doğrultusunda, Türkiye’de 2000-2021 yılları arasında devlet okullarına ilişkin eğitim göstergelerini ortaya koymaktır. Araştırmada, nitel araştırma yöntemi kapsamında doküman incelemesi yapılmış ve elde edilen veriler tematik analiz tekniği ile analiz edilmiştir. Araştırmanın bulgularına göre, zorunlu eğitime bağlı olarak ortaöğretimde okullaşma oranlarında önemli artışlar yaşanmıştır. İlköğretimde öğrenci sayısı ve okullaşma oranlarında önemli değişimler olmamakla beraber, derslik ve öğretmen sayılarındaki artış nedeniyle öğretmen başına ve derslik başına düşen öğrenci sayısında azalma yaşanmıştır. Millî Eğitim Bakanlığına ayrılan bütçe ve öğrenci başına harcamada artış söz konusudur. Ancak eğitime ayrılan bütçenin GSMH içindeki payında son yıllarda azalma yaşanmıştır. Türkiye’nin uluslararası sınav başarıları TIMSS sınavında görece daha iyi olmakla birlikte PISA sınavlarında OECD ülkelerinin gerisinde kalmıştır. Bu sonuçlara bağlı olarak, eğitimdeki nicel iyileşmelerin eğitimin niteliğine çok fazla yansımadığı söylenebilir. Türkiye’de eğitimde nitelik sorunu, farklı göstergeler bağlamında farklı ülkelerin eğitim çıktıları göz önünde bulundurularak karşılaştırmalı olarak analiz edilebilir.

Keywords: eğitim, eğitim göstergeleri, PISA, TIMSS, doküman analizi

Original Articles Çağdaş Denetim Kapsamında Öğretmen Adaylarının Ders Denetimleri

Buket DOĞAN, Saadet KURU ÇETİN 

pp. 70 - 82

Abstract

Bu çalışma çağdaş eğitim denetimi kapsamında ilişkin alternatif gözlem araçları kullanarak eğitim fakültesinde eğitim gören gönüllü öğretmen adayları ile sınıf içi ders gözlemleri yapılmıştır. Araştırma 2021-2022 eğitim öğretim yılı bahar döneminde gerçekleştirilmiş olup, alternatif gözlem araçları kullanarak il ve ilçe merkezindeki ilköğretim okullarında dört gönüllü öğretmen adayı ile sınıf gözlemleri yapılmıştır. Sınıf gözlemlerinde sözel akış şeması, öğretmen hareket şeması ve öğrenci görev-görev dışı davranışları analiz edilmiştir. Gözlemler aday öğretmenlerin staj yaptığı sınıfların sınıf öğretmenlerin izniyle yapılmıştır. İlk gözlemin ardından bilgilendirme toplantısı ve ardından ikinci gözlem yapılmıştır. Görüşmelerde sınıf gözlemlerine ilişkin bilgiler öğretmen adaylarıyla paylaşılmıştır. Alternatif gözlemlerin genel olarak öğretmen adaylarının mesleki gelişmelerini olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir. Bu tür gözlemlerin öğretmen adaylarının sınıf içi etkinliklerini olumlu yönde etkilediği, sınıf yönetimi ve öğretim düzenlemelerine yardımcı olduğu ve öğrencinin istenmeyen davranışlarını olumlu yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords: Çağdaş eğitim denetimi, alternatif gözlem araçları, ilkokullarda ders denetimi

Original Articles Türkiye, Estonya ve Fransa Eğitim Yönetim Sistemlerinin Değişik Parametrelere Göre Karşılaştırılarak İncelenmesi

Esef Hakan TOYTOK , Ayşe GÖK, Zeynep Tuğba PAKSOY

pp. 83 - 94

Abstract

Ülkeler, eğitim yönetim sistemlerinin çıktılarından biri olan öğrenci başarılarının etkililik düzeyini belirlemek için uluslararası platformlarda en çok kabul gören Avrupa Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD)’nın yaptığı Uluslararası Eğitim Değerlendirme Sınavı (PISA) sonuçlarını değerlendirmekte ve bu sınavlarda elde ettikleri skorlara göre eğitim yönetim sistemlerinde yeniden yapılandırmaya gitmektedirler. Araştırmada Türkiye, Estonya ve Fransa eğitim yönetim sistemleri, ülkelerin genel yapısı, öğretmen yetiştirme ve atama, denetim, eğitim sisteminin yapısı, dersin işleniş süreci gibi beş parametre ile ele alınmıştır. Bu bağlamda araştırmanın amacı, belirlenen parametrelerle ele alınan ülkeler olan Türkiye, Fransa ve Estonya eğitim yönetim sistemlerinin benzerlik ve farklılıklarının ortaya çıkarılarak karşılaştırılmasıdır. Araştırma deseni nitel araştırma yöntemlerinden belge doküman analizi yöntemi ile gerçekleştirilmiş, belirlenen parametreler ile ilgili makaleler, tezler incelenmiş, ayrıca eğitim bakanlıkların resmi sitelerinden ve uluslararası eğitim sitelerindeki kaynaklardan yararlanılmıştır. Elde edilen veriler bulgular bölümde sunulmuştur. Araştırmanın sonucunda elde edilen bulgulara göre Fransa ve Estonya‘nın öğretmen yetiştirme ve atama kriterlerinin bu ülkelerin eğitim sisteminin yapı taşını oluşturduğu, ayrıca Fransa’da ve Türkiye’de merkeziyetçi bir yapı ve denetleme sistemi olmasına rağmen Estonya’da merkeziyetçi yapının yanında yerel belediyelerin de eğitimde söz sahibi olduğu ve denetleme yetkisine sahip olduğu belirlenmiştir.

Keywords: Estonya Eğitim Yönetimi, Türkiye Eğitim Yönetimi, Fransa Eğitim Yönetimi, Karşılaştırmalı Eğitim

Original Articles Küçük Çocuklarda Cinsiyete Göre Sosyal ve Duygusal Yeterlik

Tuğba ABANOZ, Hülya Gülay OGELMAN, Seda SARAÇ

pp. 95 - 104

Abstract

Sosyal ve duygusal yeterlik, bireyin tüm gelişim alanlarını ve topluma uyumunu etkileyebilen, okul öncesi dönemde gelişmeye başlayan çok boyutlu bir kavramdır. Yaşamın ilk yıllarında sosyal ve duygusal yeterliği etkileyen değişkenlerden biri cinsiyettir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, 5 yaş çocuklarının sosyal ve duygusal yeterliklerini cinsiyete göre incelemektir. Araştırmaya dâhil edilen 609 çocuğun 276’sı (%45,3) kız, 333’ü (%54,7) ise erkektir. Araştırmanın verileri, Kişisel Bilgi Formu, Okul Öncesi Sosyal Duygusal Beceriler ve Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği ile Ego Sağlamlığı Ölçeği (Öğretmen formu) aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmada cinsiyetler arasında anlamlı farklılığın bulunduğu değişkenler (empati, öz düzenleme, sosyal yetkinlik, toplam Okul Öncesi Çocuklar için Sosyal-Duygusal Beceriler ve Psikolojik Dayanıklılık ölçeği toplam puanı ve psikolojik dayanıklılık) ile anlamlı farklılığın bulunmadığı duygu tanıma/duygu ifadesi değişkeninde kızların puan ortalamalarının, erkeklerden daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Bu sonuç doğrultusunda cinsiyetin sosyal ve duygusal yeterlikte önemli bir değişken olduğu söylenebilir.

Keywords: sosyal duygusal yeterlik, okul öncesi dönem, cinsiyet, psikolojik dayanıklılık

Original Articles Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının, Çevre Dostu Davranışları, Çevre Kimlikleri ve Empati Düzeylerinin İncelenmesi

 Hande GÜNGÖR, İlkay GÖKTAŞ, Hülya Gülay OGELMAN

pp. 105 - 113

Abstract

Dünyamızın karşı karşıya olduğu çevre sorunları neticesinde çevre duyarlılığının önemi de artmıştır. Bu araştırmanın amacı okul öncesi öğretmen adaylarının, çevre dostu davranışları, çevre kimlikleri ve empatik eğilimlerini incelemek olarak belirlenmiştir. Araştırmaya Türkiye’nin farklı illerinde okul öncesi öğretmenliği bölümünde öğrenim gören 269 öğretmen adayı katılmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Empati Ölçeği, Çevre Kimliği Ölçeği, Çevre Dostu Davranışlar Ölçeği kullanılmıştır. Veriler Google Form programı ile elektronik ortamda toplanmıştır. Verilerin analizinde SPSS 22.0 istatistik paket programı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda katılımcıların çevre dostu davranış puan ortalamalarının yüksek, çevre kimliklerinin çok güçlü olduğu görülmüştür. Ayrıca okul öncesi öğretmen adaylarının çevre kimlikleri ile empati düzeyleri arasında pozitif yönlü, anlamlı ve düşük düzeyde bir ilişki olduğu belirlenmiştir.

Keywords: Çevre dostu davranış, çevre kimliği, empatik eğilim

Original Articles Vatandaşlık ve Tarih Öğretiminde Kadınların Siyasal Haklar Geçmişine Odaklanmak: Kadınlar Da Oradaydı! Projesi Örneği

Gülçin DİLEK

pp. 114 - 129

Abstract

Bu çalışma, sosyal bilgiler derslerinde tarih öğretimi ve vatandaşlık eğitiminin eklemlendiği bir konu olan kadınların siyasal haklarını kazanmaları sürecinde ders kitaplarına alternatif olabilecek öğretim materyallerine odaklanmaktadır. Çalışma, ilgi çekici ve eğlenceli öğretim materyallerinin kullanımının bu bağlamda aktif ve verimli bir öğrenme deneyimi sunabileceği önermesinden yola çıkmıştır. Çalışmanın amacı Kadınlar da Oradaydı! başlıklı proje kapsamında kadınların siyasal haklar geçmişinin öğretimine yönelik tasarlanan materyallerin içeriklerini ve tasarım süreçlerini kuramsal olarak ortaya koymaktır. Buna göre proje resmi web sitesinde yayına alınmış olan ilgili materyaller türlerine göre başlıklandırılmış, ardından içerik tasarımlarının tarih öğretimi ve kadın tarihi/toplumsal cinsiyet eşitliği bağlamlarında nasıl kurgulandığı materyallerden örnekler sunularak açıklanmıştır. Materyallerin vatandaşlık eğitimi özelinde toplumsal cinsiyet eşitliğine, tarih öğretimi özelinde de toplumsal belleğin eşitlikçi ve kadınlar lehine bir yapıda inşasına katkıda bulunacağı ileri sürülmüştür. Ürünlerin sınıf içi/sınıf dışı süreçlerde aktif kullanımı ve benzer ürünlerin tasarımı çalışmanın önerileri arasındadır.

Keywords: Sosyal bilgiler/tarih öğretimi, vatandaşlık eğitimi, kadın tarihi, siyasal haklar

Original Articles Göç Çocuk ve Eğitim

Gülsün ŞAHAN 

pp. 130 - 134

Abstract

Bu çalışmanın amacı göçmen çocukların eğitiminin önemine dikkat çekmek, konu ile ilgili yapılmış çalışmaları değerlendirerek öneriler geliştirmektir. Çalışmada doküman analizinden yararlanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, çocukların ailedeki öğrenme ortamının, ailede uyması gereken kuralların önemli olduğu, ailelerin çocuklardan beklentileri, anne-babanın aldığı eğitim ve ailenin sosyo-ekonomik düzeyi, ailenin geldiği ülkeye ya da bölgeye uyumu ve dil yeterliliğinin çocukların eğitimini önemli ölçüde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Çocukların gelinen ülkenin dilini öğrenmesi, sosyal çevreye uyum sağlaması, sosyal etkinliklere katılması, okul başarısını etkilemektedir. Ayrıca okul öncesi eğitim, çocukların okula uyumunu, dil gelişimini ve çevreye uyumunu kolaylaştırmaktadır. Çeşitli nedenlerle ülkesini ya da bölgesini değiştiren çocukların eğitimi için alınacak önlemlerin hem çocuğa hem ülkeye önemli katkısı olacağı söylenebilir.

Keywords: Göçmen çocuklar, eğitim hakkı, okula uyum

Original Articles Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Toplumsal Sorun Algılarının İncelenmesi

Bilgin Ünal İBRET,  Esra KAPTAN İZMİR, İnanç GENÇ

pp. 135 - 145

Abstract

Sosyal Bilgiler dersi konusu birey ve toplum olan ve öğrencilerin toplumsallaşmalarına katkı sağlamayı hedefleyen bir derstir. Bu dersin öğretmenleri, toplumsal sorunların ve çözüm önerilerinin farkında oldukları ve derslerinde toplumsal sorunları ele aldıkları zaman gelecekte topluma aktif şekilde katılacak ve toplumsal sorunları çözecek olan bireylere yol gösterebilirler. Bu çalışma, Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin toplumsal sorunlara yönelik algılarını ortaya koymayı hedeflemektedir. Araştırmanın deseni olgubilimdir. İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (Nomenclature of Territorial Units for Statistics (NUTS)) Düzey 2 bölgelerindeki Sosyal Bilgiler öğretmenleriyle yapılandırılmış görüşmeler yoluyla toplanan veriler içerik analizi ile incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin toplumsal sorunu, etkilediği nüfusun büyüklüğü ve toplumda çözülmeye yol açması nitelikleriyle tanımladıkları sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlere göre en önemli toplumsal sorunlar işsizlik, terör ve mülteci sorunlardır. Araştırmada kişinin toplumsal sorun algısının yaşanılan çevreden etkilendiği tespit edilmiştir. Öğretmenlerin toplumsal sorunların nasıl önlenebileceği ve Sosyal Bilgiler derslerinde nasıl ele alınabileceği ile ilgili görüşlerine de çalışmanın sonuçları arasında yer verilmiştir.

Keywords: Sosyal Bilgiler öğretmeni, toplumsal sorun, öğretmen görüşleri

Original Articles Okul Yöneticilerinin İşkoliklik Eğilimleri

Yusuf GİDİŞ, Bilgen KIRAL

pp. 146 - 157

Abstract

Çalışma, okul yöneticilerinin işkoliklik eğilim düzeylerini çeşitli değişkenlere göre incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma betimsel tarama modelinde tasarlanmıştır. Araştırma 2020-2021 akademik yılında Aydın ve Mersin illerinde araştırmaya katılmaya gönüllü olan okul yöneticileri ile yürütülmüştür. Araştırmaya basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile 287 okul yöneticisi katılmıştır. Araştırmada veri toplamak için 14 maddelik İşkoliklik Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel ve kanıtlamasal istatistik tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırmada okul yöneticilerinin işkoliklik eğilimlerinin orta düzeyde olduğu, aşırı çalışma boyutunda kadın ve erkek yöneticiler arasında anlamlı farklılık olduğu, aşırı çalışma ve ölçek genelinde eğitim durumu değişkenine göre lisans ve lisansüstü okul yöneticileri arasında anlamlı farklılıklar olduğu, aşırı çalışma ve kompulsif çalışma boyutlarında ilkokul ve lise yöneticileri arasında anlamlı farklıklar olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda anlamlı fark çıkan değişkenlere göre öneriler verilmiştir.

Keywords: İşkoliklik, aşırı çalışma, kompulsif çalışma, okul yöneticisi

Original Articles Mesleğin İlk Yıllarında Psikolojik Danışmanların Yaşadığı Sorunlar

Adem BAYAR, Gülçimen ÇALIŞKAN 

pp. 158 - 171

Abstract

Bu çalışmanın amacı, mesleğin ilk yıllarında Psikolojik Danışmanların yaşadığı sorunları belirlemek ve çözüm önerileri sunmaktır. Bu çalışma nitel araştırma yaklaşımı kapsamında olgubilim deseni kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubunda yer alan Psikolojik Danışmanlar amaçlı örneklem yöntemi çerçevesinde maksimum çeşitlilik örnekleme tekniği kullanılarak belirlenen farklı okullardaki 12 kişiden meydana gelmektedir. Araştırmacılar tarafından geliştirilen ve 6 sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak toplanan veriler betimsel analiz tekniği ile çözümlenmiştir. Elde edilen verilerin analizinde, Psikolojik Danışmanların problemleri, okul yönetiminden, öğretmenlerden, öğrencilerden, eğitim politikalarından ve ekonomik kaynaklı şeklinde bulunmuştur. Psikolojik Danışmanlar problemlerin çözümü için okul yönetimi, öğretmenler, mesleğin sorumlulukları, öğrenciler, eğitim politikaları ve ekonomi açısından önerilerini belirtmişlerdir. Problemlerin çözümünde en çok okul idaresine, Psikolojik Danışmana, Rehberlik Araştırma Merkezi’ne, Milli Eğitim Bakanlığı’na, alan akademisyenlerine ve sendika/derneklere sorumluluk düştüğü bulunmuştur. Elde edilen bulgular ilgili araştırma sonuçları doğrultusunda yorumlanarak tartışılmış ve sonuç olarak Psikolojik Danışmanların iletişimde bulunduğu her bir paydaşın işbirliği içerisinde hareket etmesinin sorunların giderilmesinde önemli olduğu sonucuna varılmıştır.

Keywords: Psikolojik Danışman, sorun, mesleğin ilk yılları